Je hoeft niet gelovig te zijn om het leven in een klooster mee te maken. Met de groei van spiritualiteit wordt ook religieus toerisme steeds populairder.
Avonden zonder tv, stiltewandelingen door de kloostertuin en na de zondagse mis kroketten op witbrood. Het leven van een non ziet er misschien anders uit dan je verwacht. Wil jij het ook eens ervaren? Dan ben je niet de enige. Steeds meer mensen kiezen voor een spirituele vakantie, ook als ze zelf niet gelovig zijn. Juist dan zoeken vakantiegangers de rust van een gebedshuisverblijf op. Maar waar komt die fascinatie vandaan?
Voor het ontbijt, over een grasveld bezaait met dauw, loop ik naar het kerkje waar de eerste ochtendmis plaatsvindt. Vier nonnen zitten op hun eigen stoelen voor de houten kerkbank waar ik, samen met de andere bezoekers, op plaatsneem. Ze vertolken hun Latijnse gezang niet met perfectie, maar met zoveel gevoel dat het me ontroert. Mijn protestantse opvoeding laat me even in de steek en ik ga op in de katholieke mis, waar ik dit weekend aan mag deelnemen.
Een kloosterbezoek overstijgt religie, hoe tegenstrijdig dat ook klinkt. Doordat je even in een compleet ander leven stapt, kan het je tot inzichten doen komen over je eigen leven. De ervaring kan heel anders zijn dan je misschien verwacht. Deze nonnen wonen in een prachtig landhuis, niet in spartaans ingerichte cellen zoals je die in films ziet. Elke dag koken de zusters voor hun gasten en eten ze gezellig mee. Op zondagmiddag staan er zelfs kroketten op het menu.
Op dat moment weten de nonnen en ik nog niet dat dit hun laatste jaar hier is. Wegens geldgebrek sluit in 2015 priorij Emmaus in Maarssen en vertrekken de bewoners naar verschillende ouderentehuizen.
De oplossing voor steeds meer kloosters is om betalende bezoekers te ontvangen. In het geval van de Utrechtse priorij waren de opbrengsten niet voldoende om de bewoners en hun bescheiden landgoed te onderhouden, maar in veel andere gevallen is toerisme de oplossing. Steeds meer vakantiegangers zien het voordeel van een spiritueel verblijf. Een kamer in het klooster is goedkoper dan een hotel en biedt een uniekere ervaring. Daar kun je het dagritme van de nonnen of monniken volgen en tot bezinning komen met verschillende activiteiten of – voor wie het aankan – tijdelijk in stilte leven.
Dit is wat er nu op landgoed Doornburgh gebeurt
Heilige nacht, insta-waardige nacht
Een bezoek aan een katholiek klooster is slechts één van de opties. Zo kun je in het noorden van Friesland naast een boeddhistische stoepa slapen, of in een protestants kerkje dat omgetoverd is tot bed and breakfast. Inmiddels zijn er tien van deze kerkhotels in Friesland, die aangesloten zijn bij de organisatie Heilige Nachten. Niet gek in de provincie met de grootste kerkdichtheid.
Het initiatief is vorig jaar opgezet door Sanne Kiel en Jennemie Stoelhorst om de leegstand van kerkgebouwen tegen te gaan en een manier te vinden om ze financieel te onderhouden. En om gasten “rust en ontspanning te bieden in de hectische tijd waarin we leven.”
Heilige Nachten groeit ook op social media in populariteit. Een authentieke religieuze ervaring krijg je daar misschien niet, maar wel een insta-waardige.
Mentale rust
Ook over de grens is reli-toerisme in trek. Azzam Anwar van de Rijksuniversiteit Groningen doet onderzoek naar bedevaartsoorden in Indonesië. Hij legt uit dat ook daar het reli-toerisme enorm gegroeid is. “Waar in 2010 de tombe van een lokale heilige drieduizend dagelijkse bezoekers trok, komen daar nu zes tot tienduizend bezoekers elke dag.”
Anwar ziet dat deze groei niet alleen in zijn eigen land plaatsvindt. “Het is een wereldwijd fenomeen. Het is vooral interessant in Europa omdat er meer mensen naar religieuze trekpleisters gaan dan dat er mensen thuis naar kerkdiensten gaan. Ik heb zelf ook een atheïstische vriendin die heilige plekken bezoekt omdat ze de spiritualiteit ervan waardeert. Het geeft haar mentaal rust.”
Whole Latte News 